1 Mayıs 2003 üzerinden 22 yıl geçti. Neden olduğu yıkımla şehrimizin hafızasında acı sayfalardan biri olarak yerini alan bu depremde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yakınlarına ve tüm hemşehrilerime bir kez daha başsağlığı ve sabır diliyorum.

Bütün zor ve acılı günlerde olduğu gibi bu felaketten sonra da Devletimiz ve Milletimiz birlik ve beraberlik içerisinde hareket etmiş, büyük dayanışma örneği sergilemiş, yaraların sarılması ve şehrimizin yeniden yapılanma çalışmaları için olağanüstü bir gayret göstermiştir.

Depremin meydana getirdiği hasar ve acıların felaketten sonra sergilenen yardımlaşma ve dayanışma ruhuyla kısa sürede giderilmesi elbette önemlidir. Ancak bu acıların bir daha yaşanmaması ve oluşabilecek hasarların en aza indirilmesi için asıl önemli olan depremden önce alınacak tedbirlerdir. Bu kapsamda, deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilen binalar meydana gelecek hasarı büyük ölçüde azaltmaktadır.

Ülkemizin büyük bir bölümü, özellikle de ilimiz ciddi deprem kuşakları üzerinde bulunmaktadır. Bu nedenle, geçmişte yaşanan depremlerin günümüzde ve gelecekte de yaşanması kaçınılmazdır. Burada önemli olan husus; depremle yaşayabilmeyi öğrenmek, toplumda farkındalık yaratmak, kamu kurumlarımız, yerel yönetimlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız ve vatandaşlarımızla bütünlük ve dayanışma içerisinde muhtemel depremlere hazırlıklı olmak; yapı stoklarımızı, evlerimizi ve işyerlerimizi yaşadığımız zamanın bilimsel verileri ışığında teknolojinin imkânlarını da kullanarak depreme dayanıklı şekilde inşa edebilmektir.

Bu açıdan bakıldığında; ilimiz geneli yapı bakımından ağırlıklı olarak betonarme ve kâgir yapı stokuna sahip iken kırsal alanlara gidildikçe betonarme ve kâgir yapıların beraberinde yığma ve kerpiç yapılar da görülmektedir. Bingöl genelinde geçmişten günümüze çeşitli afetler nedeniyle hasar gören yapıların yerine Devletimiz tarafından 20 binden fazla afet konutu yapılmış olup bir nevi yığma yapılardan betonarme yapılara doğru büyük ölçüde dönüşüm sağlanmıştır.

Öte yandan, 2007 yılında çıkan deprem yönetmeliğine göre yapılan kamu, özel sektör ve şahıslara ait binalarla beraber ilimiz genelinde yapı stokumuz %75 oranında yenilenmiştir.

Yine 6 Şubat 2023 depremi sonrasında ilimiz Bingöl’de 13.847 bina ve 33.815 bağımsız bölüm depremsellik açışından incelenmiş olup bu incelemeler sonucunda 8.219 bina ve 12.599 bağımsız bölüm az hasarlıdan acil yıkılacak binalar kapsamına alınmıştır. Sonuç olarak 3.425 bina ve 4.286 bağımsız bölüm için yıkım kararı alınmıştır.

2023 depreminden önce hasarlı olup yıkılmayan binalarla beraber 5.954 yıkılacak binadan 5.153 bina yıktırılmıştır. Buna göre yıkım oranı % 92 olup yıkılmayan binalar için yürütmeyi durdurma ve mahkeme kararlarına göre işlem yapılacaktır.

6 Şubat 2023 depremlerinde afete uğrayan illere yardımcı olacak illerin de afete uğrayarak müdahale edememesi bizleri ilimiz Bingöl’de yeni bir uygulamaya sevk etmiştir. Buna göre: Adaklı-Samsun, Genç-Mardin, Karlıova-Rize, Kiğı-Siirt, Merkez-Van, Solhan-Batman, Yayladere-Amasya ve Yedisu-Sivas illeri ile eşleşmiş olup olası bir afet durumunda bu iller destek illeri kapsamına alınmıştır.

Nitekim 29 Ağustos 2024 tarihinde yaptığımız geniş kapsamlı afet tatbikatında bu senaryo bire bir başarıyla uygulanmış ve bu iller afete uğrayan ilçelerimize senaryoya uygun olarak tam zamanında müdahale etmişlerdir.

Afete hazırlık çalışmaları kapsamında; ilimizde toplam 1,183,000 m2 alana sahip 9266 konteyner yerleştirilebilecek 45. 955 kişinin barınma ihtiyacını karşılayabilecek, Merkezde 5 adet, Kiğı ve Genç İlçemizde 2 adet ve diğer ilçelerimizde 1 er adet olmak üzere toplam 14 adet konteynerkent alanı belirlenmiştir.

İlimizde toplam 509.700 m² alanda bulunan çadırkentlerimiz, 11084 adet çadır ve 44336 kişi barınma kapasitesine sahip olup Merkezde 35 adet, Genç İlçesinde 6 adet, Karlıova İlçesinde 3 adet, Yedisu İlçesinde 1 adet, Yayladere İlçesinde 2 adet, Kiğı İlçesinde 2 adet, Adaklı İlçesinde 2 adet ve Solhan İlçesinde 5 adet çadırkent alanımız bulunmaktadır.

Ayrıca, Et ve Süt Kurumu yerleşkesinde bulunan Cep Depolarda 950, Bingöl Üniversitesi hangarında 2040, İl Jandarma deposunda 120, İl AFAD deposunda 240, Yedisu İlçesinde 240, Genç İlçesinde 1600 ve Karlıova ilçesinde 1390 olmak üzere toplamda 6580 Çadır stoku bulunmaktadır.

Depremin ülkemizin ve ilimizin bir gerçeği olduğunu asla unutmadan depreme hazırlık çalışmalarımızı paydaş kurumlarla birlikte kesintisiz sürdürmeye devam edeceğiz. Çünkü söz konusu insan hayatıdır ve insan hayatı her şeyden daha değerlidir.

Bu duygu ve düşüncelerle; böyle bir afetin ilimizde ve ülkemizde bir daha yaşanmamasını temenni ediyor, 2003 depreminde ve ilimizde meydana gelmiş diğer depremlerde hayatını kaybeden hemşehrilerimize Allah’tan rahmet diliyor, tüm hemşehrilerime selam ve saygılar sunuyorum.

                                                                                                                                                        Dr. Ahmet Hamdi USTA
                                                                                                                                                        Bingöl Valisi